Thuê nhà nguyên căn, một giải pháp an cư lý tưởng cho nhiều gia đình và cá nhân, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, đi kèm với sự thoải mái và riêng tư là những vấn đề pháp lý tiềm ẩn, mà hợp đồng thuê nhà chính là “lá chắn” vững chắc bảo vệ quyền lợi của cả bên cho thuê lẫn bên thuê. Thực tế cho thấy, không ít trường hợp tranh chấp phát sinh do hợp đồng sơ sài, thiếu sót hoặc thậm chí không có hợp đồng. Trong bài viết này, Reviewnhathue sẽ giúp bạn hiểu rõ cách soạn thảo hợp đồng thuê nhà nguyên căn một cách đầy đủ, hợp pháp và bảo vệ quyền lợi cho cả hai bên, từ cấu trúc hợp đồng, các điều khoản cần có đến những lưu ý quan trọng khi ký kết.
Các điều khoản quan trọng không thể thiếu trong hợp đồng thuê nhà
Một hợp đồng thuê nhà hoàn chỉnh và có giá trị pháp lý cần bao gồm đầy đủ các điều khoản quan trọng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cả bên cho thuê và bên thuê.
Thông tin chi tiết về các bên tham gia hợp đồng là điều kiện tiên quyết, bao gồm tên, địa chỉ, số chứng minh nhân dân/căn cước công dân hoặc giấy tờ pháp lý tương đương đối với cá nhân, hoặc tên, địa chỉ trụ sở, mã số doanh nghiệp đối với tổ chức (theo quy định tại Điều 402 Bộ luật Dân sự 2015 về chủ thể trong hợp đồng).
Tiếp theo, mô tả chi tiết về tài sản cho thuê, bao gồm địa chỉ, loại nhà ở, diện tích, các tiện nghi đi kèm (nếu có), tình trạng hiện tại của nhà ở, cần được thể hiện rõ ràng để tránh những tranh chấp phát sinh sau này (tham khảo Điều 450 Bộ luật Dân sự 2015 về đối tượng của hợp đồng mua bán, có thể áp dụng tương tự cho hợp đồng thuê).
Thời hạn thuê cần được xác định cụ thể, bắt đầu từ ngày nào và kết thúc vào ngày nào (theo Điều 473 Bộ luật Dân sự 2015 về thời hạn thuê).
Giá thuê và phương thức thanh toán là một điều khoản then chốt, quy định rõ số tiền thuê hàng tháng hoặc định kỳ, thời điểm thanh toán, hình thức thanh toán (tiền mặt, chuyển khoản) và các chi phí phát sinh khác (nếu có) (tham khảo Điều 474 Bộ luật Dân sự 2015 về giá thuê).
Quyền sử dụng nhà ở của bên thuê cần được nêu rõ, đảm bảo bên thuê được quyền sử dụng tài sản thuê đúng mục đích đã thỏa thuận và phù hợp với quy định của pháp luật (Điều 475 Bộ luật Dân sự 2015).
Quyền và nghĩa vụ của bên cho thuê (Điều 476 Bộ luật Dân sự 2015) và quyền và nghĩa vụ của bên thuê (Điều 477 Bộ luật Dân sự 2015) cần được liệt kê chi tiết, ví dụ như nghĩa vụ bảo trì, sửa chữa tài sản của bên cho thuê và nghĩa vụ thanh toán tiền thuê đúng hạn, giữ gìn tài sản của bên thuê.
Điều khoản chấm dứt hợp đồng cần quy định rõ các trường hợp chấm dứt hợp đồng trước thời hạn theo quy định của pháp luật hoặc thỏa thuận của các bên (Điều 498 Bộ luật Dân sự 2015).
Cuối cùng, giải quyết tranh chấp là điều khoản quan trọng để xác định phương thức giải quyết khi có mâu thuẫn phát sinh, thường là thông qua thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền (Điều 46 Luật Nhà ở 2014 quy định về giải quyết tranh chấp liên quan đến nhà ở).
Việc quy định rõ ràng các điều khoản này sẽ giúp hợp đồng thuê nhà minh bạch, giảm thiểu rủi ro và bảo vệ quyền lợi của các bên
Các điều khoản cần thỏa thuận rõ ràng để tránh tranh chấp
Để tránh những tranh chấp không đáng có trong quá trình thuê nhà nguyên căn, hợp đồng cần quy định rõ ràng một số điều khoản quan trọng.
Thứ nhất, về việc sửa chữa và bảo trì nhà, cần phân định rõ trách nhiệm giữa bên cho thuê và bên thuê. Ví dụ: bên cho thuê chịu trách nhiệm sửa chữa lớn như mái dột, tường nứt, hệ thống điện nước chính; bên thuê chịu trách nhiệm cho những hư hỏng nhỏ do quá trình sử dụng. Tần suất bảo trì định kỳ (nếu có) và chi phí liên quan cũng cần được làm rõ.
Thứ hai, về việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, hợp đồng nên nêu rõ các trường hợp được phép đơn phương chấm dứt (ví dụ: vi phạm hợp đồng, chậm thanh toán…), thời gian báo trước tối thiểu, và có bồi thường thiệt hại hay không.
Thứ ba, về giải quyết tranh chấp, cần ghi rõ hình thức giải quyết: thương lượng, hòa giải, hoặc thông qua cơ quan có thẩm quyền (Tòa án hoặc Trọng tài).
Ngoài ra, các thỏa thuận khác cũng cần được cân nhắc và đưa vào hợp đồng để tránh những hiểu lầm sau này. Về việc cho phép hoặc không cho phép bên thuê cải tạo, sửa chữa nhà, cần quy định rõ những hạng mục nào được phép thay đổi và cần có sự đồng ý bằng văn bản của bên cho thuê trước khi tiến hành. Về việc người thứ ba cùng sinh sống, cần xác định số lượng người tối đa được phép ở và các quy định liên quan đến việc đăng ký tạm trú. Việc thay đổi giá thuê trong thời hạn hợp đồng cần tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành và phải được thỏa thuận rõ ràng về thời điểm và mức điều chỉnh. Cuối cùng, việc phân chia trách nhiệm chi trả các chi phí phát sinh như điện, nước, internet, phí quản lý và các chi phí khác cần được liệt kê cụ thể để tránh những tranh cãi không đáng có trong quá trình thuê.
Lưu ý quan trọng khi ký kết hợp đồng thuê nhà
Khi đặt bút ký kết hợp đồng thuê nhà, bạn đang tạo dựng nền tảng pháp lý cho mối quan hệ giữa mình và chủ nhà. Để đảm bảo quyền lợi và tránh những rủi ro không đáng có, việc tuân thủ một số lưu ý quan trọng là vô cùng cần thiết:
– Hãy đọc kỹ từng điều khoản trong hợp đồng, từ thông tin cá nhân, địa chỉ nhà, thời hạn thuê, giá thuê, phương thức thanh toán đến các quy định về sửa chữa, trách nhiệm của mỗi bên. Bất kỳ điểm nào chưa rõ ràng, đừng ngần ngại yêu cầu giải thích.
– Thống nhất tất cả các điều khoản bằng văn bản. Mọi thỏa thuận miệng đều có thể gây khó khăn trong việc chứng minh khi xảy ra tranh chấp. Việc ghi chép đầy đủ và chi tiết mọi điều khoản sẽ là cơ sở vững chắc bảo vệ bạn.
– Nếu cảm thấy không chắc chắn về mặt pháp lý, tham khảo ý kiến của luật sư là một bước đi khôn ngoan. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định của pháp luật và nhận diện những điều khoản bất lợi tiềm ẩn.
– Hãy đảm bảo hợp đồng được lập thành văn bản có chữ ký và đóng dấu (nếu có) của các bên. Đây là bằng chứng pháp lý quan trọng nhất xác nhận sự đồng thuận của cả người thuê và người cho thuê.
– Sau khi ký kết, đừng quên giữ gìn cẩn thận bản hợp đồng, bởi nó sẽ là căn cứ để giải quyết mọi vấn đề phát sinh trong suốt thời gian thuê nhà.
Như vậy, việc lập hợp đồng thuê nhà nguyên căn đúng pháp luật không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho cả bên thuê và bên cho thuê, mà còn hạn chế tối đa các rủi ro pháp lý có thể phát sinh. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết trong bài viết, bạn sẽ dễ dàng soạn thảo một hợp đồng đầy đủ, rõ ràng và hợp pháp.